Yupiterin peyki İonun son uçuşu zamanı NASA-nın “Juno” zondu onun cənub qütbü yaxınlığında nəhəng vulkan püskürməsini qeydə alıb.
AZƏRTAC NASA-nın saytına istinadla xəbər verir ki, püskürmə sahəsi 100 min kvadrat kilometrə qədər olub. Bir-birinə yaxın məsafədə yerləşən bir neçə krater Yerdəki bütün elektrik stansiyalarının enerjisindən altı dəfə çox enerji ilə maqmanı püskürdüb. “Juno”nun detektorları bu fenomenin təfərrüatlarını tam qeydə ala bilməyib.
“Rekordlar kitablarını yenidən yazan hadisələrin şahidi olmaq həmişə həyəcanverici olsa da, bu yeni qaynar nöqtə daha çox potensiala malikdir. Bu maraqlı xüsusiyyət təkcə İoda deyil, digər planetlərdə də vulkanizm haqqında anlayışımızı təkmilləşdirə bilər”, - deyə NASA ekspertləri qeyd edirlər.
“Juno” zondu 27 dekabr 2024-cü ildə İodan yaxın bir uçuş zamanı təəccüblü bir kəşf edib. Bu, peykə ən yaxın yanaşma deyildi: zond Yupiter ətrafında uçur və İoya yaxınlaşmaq onun əsas vəzifələrindən biri deyil.
Əvvəllər Günəş sistemindəki ən vulkanik aktiv göy cismi - eyni vaxtda yüzlərlə aktiv vulkanı olan İoda ən böyük maqma ventilyasiyası 20.000 kvadrat kilometrə qədər ərazini tuturdu. Yeni ventilyasiya əvvəlki müşahidələri əhəmiyyətli dərəcədə üstələyib və Günəş sistemimizdə qeydə alınan ən güclü vulkan püskürməsi olub.
Zond 2025-ci il martın 3-də yenidən ərazi üzərində uçacaq və püskürmənin və ya ondan qalanların şəkillərini çəkəcək. İo peyki Yerdən müşahidə oluna bilər. Kəşf edilən püskürmə gözləniləndən çoxdur və əlavə araşdırma tələb edir.
