1 iyul 2024-cü ildən etibarən Oxu.az mobil tətbiqinin köhnə versiyasına dəstək dayandırılacaq - yenilənmiş versiyanı endirmək üçün Google Play və ya AppStore-a keçməyiniz xahiş olunur.
Klinik ölüm halında şüur mövcudluğunu davam etdirə bilər.
Oxu.Az-ın məlumatına görə, bu barədə Niderlandın Neyroelm İnstitutunun ölümə yaxın təcrübələri araşdıran alimləri bəyan ediblər. Onların tədqiqatlarının nəticələri "Nature Neuroscience" jurnalında dərc edilib.
Tədqiqatda bildirilib ki, ürək dayanması keçirən 70 klinik hadisənin təhlili zamanı şüur və onun bioloji proseslərlə əlaqəsi haqqında mövcud elmi təsəvvürləri şübhə altına alan bir sıra fenomenlər aşkarlanıb.
Alimlərin sözlərinə görə, bu hadisələrin ən parlaq nümunələrindən biri 2022-ci ildə qeydə alınıb. Hadisə Stanford Tibb Mərkəzində kardioloq Lloyd W.Rudy tərəfindən təsvir edilib. Belə ki, beyin damarlarında anevrizması olan xəstə ürək dayanmasından sonra rəsmən ölü elan edilib, lakin 34 dəqiqədən sonra heç bir tibbi müdaxilə olmadan həyat əlamətləri göstərib.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, reanimasiyadan 72 saat sonra bu xəstə klinik ölüm zamanı əməliyyat otağında baş verən hadisələrin təfərrüatını dəqiqliklə təsvir edib. O, cərrahların hərəkətlərinin dəqiq vaxtını 2%-dən az xəta ilə göstərib, tibb bacısının monitorlar söndürülmüş vəziyyətdə yazdığı elektron məktubun mətnini təkrarlayıb və həmçinin xəstənin huşunu itirməsindən sonra anestezioloqların defibrilyatorun dəyişdirilməsi ilə bağlı söhbətini təsvir edib.
Tədqiqatın rəhbəri Dr. Marten van der Linden vurğulayıb ki, bu cür məlumatları yalnız qalıq beyin aktivliyi ilə izah etmək mümkün deyil.
Tədqiqat zamanı iştirakçıların 89%-i, EEQ (elektroensefaloqrafiya) aktivliyi olmayan vəziyyətdə əldə etdikləri məlumatları dəqiqliklə təkrarlaya biliblər. 63% hallarda onların təsvirləri əməliyyat otağının videoyazıları ilə üst-üstə düşüb.
Gələcəkdə alimlər klinik ölüm zamanı şüurun saxlanması proseslərini başa düşmək üçün yeni nəsil kvant sensorlarından istifadə etməyi planlaşdırırlar.
