NATO ABŞ Prezidenti Donald Trampa alyansın Arktikada hərbi mövcudluğunun əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirilməsini təklif etməyi planlaşdırır. NATO-nun belə bir təklifi verməkdə məqsədi Qrenlandiyanın Danimarkaya məxsus olması ilə bağlı mübahisələri aradan qaldırmaqdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə DPA agentliyi NATO-ya yaxın dairələrdən məlumat alıb.
Təklifin arxasında duran əsas budur ki, Tramp dünyanın ən böyük adasına olan marağının əsasını ilk növbədə Amerikanın təhlükəsizlik maraqları üzərində qurur.
Hərbi alyans hesab edir ki, NATO-nun regionda əhəmiyyətli dərəcədə güclü mövcudluğu ABŞ-nın təhlükəsizlik maraqlarına da xidmət edə bilər.
Qeyd olunur ki, Qrenlandiya zəngin təbii sərvətlərinə görə və Arktikaya hərbi nəzarət üçün baza kimi strateji baxımdan maraqlıdır. Bundan əlavə, ən azı yayda, iqlim dəyişikliyi gücləndikcə, gəmiçilik marşrutları daha əlçatan olur.
Alyans daxilindən verilən məlumata görə, hazırda bu təşəbbüs Trampla qeyri-rəsmi danışıqlarda müzakirə olunur. Mövcudluğu gücləndirmək üçün əsas 2023-cü ildə qəbul edilən yeni müdafiə planları ola bilər. Bu məxfi sənədlər uzaq şimalda da müdafiə imkanlarının artırılmasını nəzərdə tutur.
ABŞ artıq Danimarka ilə müqavilələr əsasında Qrenlandiyada Pituffik kosmik bazasını idarə edir. Baza raket hücumu xəbərdarlığı sistemlərini, raketdən müdafiə və kosmik müşahidə missiyalarını da dəstəkləyir. Danimarka Silahlı Qüvvələri də əsasən Nuukdakı Arktika Komandanlığı vasitəsilə iştirak edir.
Onu da qeyd edək ki, son həftələrdə Donald Tramp yenidən Danimarkanın strateji əhəmiyyətli və resursla zəngin Arktika adası olan Qrenlandiyanı əldə etmək istəyindən danışıb.
E. KAMAL
