…Xərçəng xəstələrin motivasiyasını azalda və onları hərəkət etmək iradəsindən məhrum edə bilər.
SİA-nın məlumatına görə, bu, “Science” jurnalında dərc edilən yeni araşdırma nəticəsində məlum olub.ABŞ-dan olan elm adamları, şişin hərəkət etmək və nəticə naminə səylərə qalib gəlmək istəyi üçün cavabdeh olan əsas nörotransmitter olan dopaminin istehsalını maneə törədən iltihab siqnalları kaskadını tətiklədiyini aşkar ediblər.
Bu, xərçəngin gec mərhələlərində olan xəstələrin tez-tez dərin apatiya və həyata marağı itirmələrinin səbəbini izah edir. İndiyə qədər bu vəziyyətin sadəcə fiziki zəifliyə və tükənməyə reaksiya olduğuna inanılırdı.
Bununla belə, siçanlar üzərində aparılan yeni bir araşdırma göstərib ki, motivasiyanın azalması şişin beyinə təsirinin birbaşa nəticəsi ola bilər.
Açar "keçid" beynin kiçik bir sahəsi, qan-beyin baryeri ilə qorunmayan postrema sahəsi olduğu ortaya çıxıb. İltihablı sitokinlərin artmasına ilk reaksiya verir və motivasiya mərkəzlərinin fəaliyyətini, xüsusən də nüvədə dopamin istehsalını boğur.
Xərçəngli siçanlarda dopamin səviyyəsi aşağı düşdükdə, asan stimullara cavab verməyə davam etsələr də, onlar çətin tapşırıqları yerinə yetirməyə daha az həvəsli oldular.
Bununla belə, alimlər motivasiyanı qismən bərpa edə biliblər - ya iltihablı neyronları bloklamaqla, ya da dopamin sistemini stimullaşdırmaqla.
Mövcud artrit dərmanlarının analoqu olan əsas sitokini basdıran bir dərman da təsirli idi.
İş heyvanlar üzərində aparılsa da, terminal xəstəlikləri olan xəstələrin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün yeni yollara yol açır.
Üstəlik, mexanizm depressiyadan tutmuş otoimmün xəstəliklərə qədər digər xroniki iltihablı xəstəliklər üçün ümumi ola bilər.
Nazlı Almuradova
