İlıq su axınındakı artımın iqlim dəyişikliyi ilə bağlı olub-olmadığı hələ aydın deyil.
Dərin dənizdən gələn isti su Antarktidadakı Filchner-Ronne Buz Şelfinin bütövlüyünü təhdid edə bilər və bu, dəniz səviyyəsinin böyük artımına səbəb ola bilər.
Ucnoqta.az “Live Science”yə istinadən xəbər verir ki, alimlərin yeni araşdırması bu barədədir.
Alimlərin araşdırmaları göstərib ki, isti illərdə ilıq su şelfə daha tez axır. Bu, həmin dövrlərdə dəniz buzunun azalması ilə bağlı ola bilər. Əgər bu doğrudursa, dəniz buzunun kəskin azalması şelflərin əriməsinə səbəb ola bilər.
Fransanın Sorbonna Universitetinin fiziki okeanoloqu, aparıcı müəllif Nadine Steyger, "İlıq su buz şelfinin altına düşərsə, onun əsasını əridəcək" deyib.
Yayda isti su açıq okeandan kontinental şelfə daxil olur və Filçner çuxuru adlanan kanal vasitəsilə buz şelfinə doğru hərəkət edir.
İngilis Antarktika Tədqiqatında okean buz modelyeri olan və tədqiqatda iştirak etməyən Caitlin Naughten, isti suyun "xəbərdarlıq əlaməti" ola biləcəyini, eyni zamanda bölgədə "normal dəyişkənlik" ola biləcəyini söylədi.
Onun sözlərinə görə, Antarktida ətrafında dərin okean suyunun temperaturu Selsi üzrə 1 dərəcədir. Yəni o, xüsusilə isti deyil, lakin suyun donma nöqtəsindən daha isti olduğundan, buzu asanlıqla əridə bilir.
Filçner çuxurundan və tədqiqatda aşkar edilmiş başqa bir naməlum çuxurdan axan ilıq suyun miqdarı, dəniz buzunun səviyyəsinin aşağı olduğu 2017 və 2018-ci illərdə xüsusilə yüksək olub. Lakin tədqiqat müəlliflərinin yalnız 2017-2021-ci illər üçün məlumatları var.
Həm Steyger, həm də Noten bölgəni daha yaxşı başa düşmək və buz şelfində gələcək dəyişiklikləri proqnozlaşdırmaq üçün uzunmüddətli müşahidələrin vacibliyini qeyd etdilər.
Belə bir buzlaqın əriməsi son nəticədə dəniz səviyyəsinin böyük artımına səbəb olacaq. Lakin alimlərin bölgə haqqında öyrənməli olduğu hələ çox şey var. İlıq su axınındakı artımın iqlim dəyişikliyi ilə bağlı olub-olmadığı hələ aydın deyil. Hər halda, buzlağın tezliklə əriməsi ehtimalı yoxdur.
Xatırladaq ki, illər ərzində Antarktida ətrafındakı dəniz buzlarının sahəsi sabit yay minimumu ilə qış maksimumu arasında dəyişib. Lakin 2016-cı ildə hər şey dəyişdi və buzlar sürətlə əriməyə başladı. İndi elm adamları vəziyyətin sabitləşə biləcəyinə əmin deyillər.
