Qeyri-Hökumət Təşkilatları (QHT) Komitəsi İqtisadi və Sosial Şuranın (ECOSOC) daimi komitəsidir və 1946-cı ildə Şura tərəfindən yaradılmışdır. Komitə birbaşa ECOSOC-a hesabat verir və onun illik müntəzəm sessiyasının (adətən yanvar ayının sonunda) və may ayında keçirilən davam sessiyasının iki hesabatı Şuranın qərar tələb edən məsələlərlə bağlı qətnamə və ya qərar layihələrini əhatə edir.
Komitə coğrafi ədalətli təmsilçilik prinsipi əsasında seçilən 19 üzvdən ibarətdir:
- 5 üzv – Afrika ölkələrindən
- 4 üzv – Asiya ölkələrindən
- 2 üzv – Şərqi Avropa ölkələrindən
- 4 üzv – Latın Amerikası və Karib hövzəsi ölkələrindən
- 4 üzv – Qərbi Avropa və digər ölkələrdən
Üzvlərin səlahiyyət müddəti dörd ildir. Komitənin hazırkı mandatı ECOSOC-un 1996/31 saylı qətnaməsində müəyyən edilib. Komitə öz iclaslarında Şuranın prosedur qaydalarına əsaslanaraq fəaliyyət göstərir.
2023-2026-cı illər üçün QHT Komitəsinin üzvləri:
- Əlcəzair,
- Ermənistan,
- Bəhreyn,
- Kamerun,
- Çili,
- Çin,
- Kosta Rika,
- Kuba,
- Eritreya,
- Gürcüstan,
- Hindistan,
- İsrail,
- Liberiya,
- Nikaraqua,
- Pakistan,
- Türkiyə,
- Böyük Britaniya,
- Amerika Birləşmiş Ştatları
- Zimbabve.
Komitənin əsas vəzifələri:*
- QHT-lər tərəfindən təqdim edilən məsləhətçi status müraciətlərini və yenidən təsnifat tələblərini nəzərdən keçirmək; - Ümumi və Xüsusi kateqoriyalara aid QHT-lərin təqdim etdiyi dördillik hesabatları araşdırmaq;
- 1996/31 saylı ECOSOC qətnaməsinin müddəalarının icrasına nəzarət etmək və məsləhətçi əlaqələri izləmək;
- ECOSOC tərəfindən Komitəyə baxılması üçün verilən digər məsələləri araşdırmaq.
Komitənin qərarları tövsiyə xarakteri daşıyır və Şuranın hərəkətə keçməsini tələb edən qərar layihələri şəklində təqdim olunur. Bu tövsiyələr Komitənin hesabatlarının I hissəsində əks olunur. Komitə tərəfindən nəzərdən keçirilmiş və təsdiqlənmiş bir QHT-nin müraciəti yalnız məsləhətçi status üçün tövsiyə edilmiş hesab olunur. Növbəti iclasda, adətən həmin ilin iyul ayında, İqtisadi və Sosial Şura bu tövsiyələri nəzərdən keçirir, Komitənin hesabatını təsdiqləyir və yekun qərar qəbul edir. Yalnız ECOSOC-un rəsmi qərarından sonra QHT-yə məsləhətçi status verilir.