Co Baydenin ABŞ prezidentliyinin son saatlarında verdiyi bəlkə də ən ekstravaqant fərmanı .Ancaq əvvəlcə gəlin bir az tarixə nəzər salaq.
1973-cü ilin fevralında ABŞ-da yerli xalqların hüquqları uğrunda mübarizə aparan "Amerika Hindi Hərəkatı" (AHH) Payn-Ric qoruğunda (Cənubi Dakota) Vunded Ni qəsəbəsini ələ keçirdi.
Polis və FTB qəsəbəni mühasirəyə alıb, silahlı fəallar isə müqavimət göstəriblər. Atışmalar üç ay davam etdir, iki nəfər, o cümlədən Hinduların liderlərindən biri həlak olur.26 iyun 1975-ci ildə iki nişansız avtomobil Payn-Ric-ə girdi. Onu oğulluqda şübhəli bilinən şəxsi axtarmağa gələn FTB agentləri idarə edirdi. Qeyri-müəyyən şəraitdə AHH fəalları və agentlər arasında atışma baş verib, atışmada həm hökumət rəsmiləri, həm də bir yerli sakin həlak olub.
Əsas şübhəli şəxs - məşhur fəal Leonard Peltier idi: istintaq onun tüfəngindən federal agentləri vurmaq üçün istifadə edildiyi qənaətinə gəldi.
Peltier əvvəllər qətldə şübhəli bilinərək axtarışa verilmişdi (sonradan bu ittihamlar dəlil olmadığı üçün ləğv edildi).
FTB agentlərinin ölümündən sonra o, Cənubi Dakotadan Kanadaya qaçıb, lakin sonra saxlanılaraq ABŞ-a ekstradisiya edilib.
1977-ci ildə məhkəmə ittihamedici hökm çıxardı.Peltier işində çoxlu müəmmalar var. Əsas şahid xanım, FTB-nin təzyiqi altında ifadə verdiyini söylədi; ballistik ekspertiza bir neçə tüfəngin olduğunu müəyyən etdi; digər iki şübhəli dəlil olmadığı üçün sərbəst buraxılıb.
Peltier bütün bu illər ərzində günahını inkar edib. O, atışmada iştirak etdiyini gizlətməyib, lakin FTB agentlərini şəxsən öldürmədiyini iddia edib.1977-ci ilin aprelində Farqo (Şimali Dakota) məhkəməsi Peltieri iki ömürlük həbs cəzasına məhkum etdi. O vaxtdan bəri o türmədə yatdı və hindu mübarizəsinin simvoluna çevrildi.
48 il sonra, 20 yanvar 2025-ci ildə, prezidentliyinin son saatlarında Co Bayden, Leonard Peltierin cəzasını 18 fevral 2025-ci il tarixindən etibarən ev dustaqlığı ilə əvəz etdi.O, cəzasını Şimali Dakotadakı Tertl Mauntində yerləşən Hindu Qoruğunun ərazisində cəzasını çəkəcək.
