Xallı kaftar Misirin cənub-şərqinə çatmaq üçün uzun və çətin səyahət edib. Bu növün ölkəyə 5000 ildə ilk səfəri olub. Heyvan təkbaşına səyahət edib, təəssüf ki, Sudanla sərhəddən təxminən 30 kilometr aralıda güllələnərək öldürülüb.
Sfera.az bildirir ki, xallı kaftarın yaşayış yeri heyvanın öldürüldüyü yerdən 500 km aralıdadır. Alimlər onun niyə burada peyda olduğunu bilmirlər.
Xallı kaftarın (Crocuta crocuta) keçən il Misirdə göründüyü bildirilir. Heyvanın 2024-cü ilin fevralında vurulmazdan əvvəl Elbanın qorunan ərazisində iki keçi öldürdüyü bildirilir. İndi ekoloqlar hesab edirlər ki, bu bölgədə kaftarın görünməsi bütün növlər üçün nadir rekorda çevrilib.
Əl-Əzhər Universitetindən Dr.Abdullah Nagy bildirib ki, onun bu xəbərə ilk reaksiyası inamsızlıq olub. Lakin o, daha sonra qalıqların foto və videolarını tədqiq edib və heç bir şübhəsi qalmayıb. Alimlər qeyd edirlər ki, onlar son dərəcə təəccübləniblər, çünki xallı kaftar Misirdə rast gəlinə bilən bir şey deyil.
Kaftarın güllələndiyi ərazi, zolaqlı kaftarlar kimi vətəni Sudan olan bu növlərin məlum diapazonundan təxminən 500 kilometr şimaldadır. Tipik olaraq, bu heyvanlar gündə təxminən 27 kilometr yol qət edirlər, buna görə də evdən uzaqda tək bir fərdin görünməsi də bir çox sual yaradır.
Tədqiqatlarında Dr.Nagy və həmkarları, kaftarı bu qədər uzun məsafəni qət etməyə nəyin səbəb olduğunu tapmağa cavab axtarıblar. Alimlər yağıntıların artmasının daha geniş çəmənliklər yarada biləcəyini və bunun, daha çox yırtıcı, eləcə də xallı kaftarları cəlb etdiyini irəli sürürlər. Bu suala cavab vermək üçün alimlər 1984 və 2022-ci illər arasında ərazidə nə qədər bitki örtüyünün artdığını ölçüblər. Bunun üçün peyk şəkillərindən istifadə edilib. Bu, yağış və otlaq şəraitinin yaxşı göstəricisidir.
Komanda bir neçə il davam edən uzun quraqlıqlar və daha rütubətli, daha qısa dövrlər arasında nümunələr tapıb. Nəticələr göstərir ki, son 5 ildə əvvəlki iki onilliklə müqayisədə daha çox bitki artımı müşahidə olunub. Alimlər hesab edirlər ki, bu dövrdə otlaq növləri üçün daha çox qida əldə olunmağa başlayıb və bu da öz növbəsində xallı kaftarları cəlb edib.
Bölgənin ekoloji cəhətdən daha sərt olması, ehtimal ki, kaftarın şimala doğru hərəkət etməsinə imkan verib. Bununla belə, alimlər hələ də heyvanın Misirə səyahət motivasiyasını başa düşə bilmirlər. Bu suala cavab vermək üçün əlavə araşdırmalar tələb olunacaq.
İqlim dəyişikliyi hava şəraitini dəyişməyə davam edərsə, bu, gözlənilməz yerlərdə görünən növlərin daha çox yayılacağı anlamına gələ bilər.
Aynil
