Astana, 29 yanvar, AZƏRTAC
Qazaxıstanda Xəzər dənizində suyun səviyyəsinin artıb-azalmasını (dəyişməsini) tədqiq edəcək mütəxəssislərdən ibarət işçi qrupu formalaşdırılır.
AZƏRTAC “Kazinform” agentliyinə istinadla xəbər verir ki, ölkənin Su Ehtiyatları və İrriqasiya Nazirliyinin məlumatına görə, Xəzər dənizində suyun səviyyəsinin azalması davam etdiyi üçün bu nadir su hövzəsinin vəziyyəti bütün sahilyanı ölkələr tərəfindən diqqətlə izlənir.
Xəzərin vəziyyəti və suyun həcmi məsələləri daim sahilyanı dövlətlərin diqqət mərkəzindədir. Problemlər Xəzər dənizinin mühafizəsi haqqında Tehran Konvensiyası çərçivəsində keçirilən sammit və iclaslarda müzakirə olunur. Tehran Konvensiyasının tərəfləri Qazaxıstan Respublikası, Azərbaycan Respublikası, İran İslam Respublikası, Rusiya Federasiyası və Türkmənistandır.
“2024-cü il noyabrın 18-də Bakıda Azərbaycanın sədrliyi ilə COP29 sammiti çərçivəsində (Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası – red. ) “İqlim dəyişikliyi şəraitində Xəzər dənizinin səviyyəsinin azalması” mövzusunda tədbir keçirilib. Tədbirdə dənizin səviyyəsinin azalması probleminin təcili həlli üzrə təkliflər hazırlanıb, həmçinin ekoloji böhranın nəticələrinin yumşaldılması üçün fəaliyyət planı təklif olunub. BMT sistemi çərçivəsində regional əməkdaşlığın genişləndirilməsinin və tərəfdaşlıq münasibətlərinin gücləndirilməsinin vacibliyi müzakirə olunub ”, - deyə məlumatda bildirilir.
Azərbaycan tərəfinin Xəzər dənizinin səviyyəsinin azalması probleminin peşəkar müzakirəsinin keçirilməsi təklifinə xüsusi diqqət ayrılıb.
“Problemin daha dərindən öyrənilməsi üçün Xəzərin səviyyəsinin dəyişməsini tədqiq edəcək və beştərəfli formatda çalışacaq mütəxəssislərdən ibarət işçi qrupunun yaradılması təklif olunub. Hazırda Qazaxıstanın iştirakı ilə işçi qrupunun tərkibi formalaşdırılır. Bu məsələlər, həmçinin milli səviyyədə, Qazaxıstanın Xəzər dənizi Elmi-Tədqiqat İnstitutu vasitəsilə mütəxəssislər cəlb edilməklə müzakirə olunacaq”, - deyə nazir əlavə edib.
Ekspertlər hesab edirlər ki, Xəzərin səviyyəsi 2006-cı ildən bəri təxminən 2 metr azalıb. Bəzi fikirlərə görə, Volqa və Ural çaylarının yuxarı axınlarında tikilmiş su anbarları buna təsir göstərib. Buna görə problemin müzakirəsi və həlli beş sahilyanı ölkənin alimlərinin iştirakı ilə birgə aparılmalıdır.
Elşən Rüstəmov
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Astana
