Saniyədə 10 bit sürətlə məlumat ötürə bilən insan beyni böyük süni intellekt layihələri üçün insan beynindən istifadə etmək istəyən alimləri bezdirir. Süni intellekt tədqiqatçıları insanın düşüncə sürətinin saniyədə cəmi 10 bit olduğunu təxmin edirlər. Bununla belə, bu məlumat sürəti o qədər yavaşdır ki, beyin-kompüter interfeysləri və süni intellekt tədqiqatlarına maneə yaradır.
Medianews.az “Cumhuriyet”ə istinadən xəbər verir ki, “Neuron” jurnalında dərc olunan “Mövcudluğun Dözülməz Yavaşlığı: Niyə biz 10 bit/s sürətlə yaşayırıq?” başlıqlı məqalə vardır.
Bu məqalədə Caltech məzunu tədqiqatçısı Jieyu Zheng və biologiya elmləri professoru Markus Meister insan beyninin idrak problemini şübhə altına alıblar.
Tədqiqatçılar “Niyə daxili beyin saniyədə təxminən 10 bit sürətlə düşünür, halbuki sensor məlumatı emal edən xarici beyin 100 milyon dəfə daha sürətli, saniyədə təxminən 10^9 bit sürətlə işləyir?” sualını verirlər. “Bu rəqəmlər arasındakı heyrətamiz kontrast açıqlanmır və beyin funksiyasının əsas aspektlərinə toxunur: Hansı sinir infrastrukturu bizim mövcud olduğumuz sürətə görə bu sürət həddini təyin edir? Niyə beynin 10 bit/s emal etmək üçün milyardlarla neyrona ehtiyacı var? Niyə ola bilər? biz hər dəfə yalnız bir şeyi düşünürük?”, – müəlliflər yazarları suallarına davam edirlər.
Bu nəticəni dərhal sınaqdan keçirə və eyni anda birdən çox şey haqqında düşünməyə çalışa bilərsiniz və çox güman ki, uğur qazana bilməyəcəksiniz. Digər tərəfdən, kompüterlər bir çox proqram təminatını eyni anda işlətmək qabiliyyətinə malikdir, lakin çox daha mürəkkəb bir quruluş olan insan beyni bunu edə bilməz.
Tədqiqatçılar xatırladırlar ki, əgər insan 100 il ərzində gündə 24 saat saniyədə 10 bit məlumat qəbul etdiyini fərz etsə, cəmi 5 GB məlumat yaddaşı yaranır. Buna görə də bir neçə min lirəyə ala biləcəyiniz giriş səviyyəli bir telefonun ucuz kamerası ilə çəkilmiş bir neçə video belə bir insanın 100 il ərzində yığa biləcəyi məlumatdan daha çox yer tutur.
Bu yavaş və aşağı tutum insanların kompüterlərlə inteqrasiyasına və bəzi xəstəliklərin müalicəsinə də mane olur. Məsələn, gözün içərisinə yerləşdirilən elektrod massivlərindən istifadə edərək videokameradan gələn siqnallarla qanqlion hüceyrələrini stimullaşdırmaqla görmə qabiliyyətini bərpa etmək üçün aparılan tədqiqatlar saniyədə gigabit məlumat sürəti tələb edir, lakin insan beyni bu sürətə cavab verə bilmədiyi üçün korluq müalicə edilə bilməz.
Digər tərəfdən, yavaş sürətinə baxmayaraq, insan beyni hələ də tam olaraq kəşf edilə bilməyən böyük bir sirr olaraq qalır.
