1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə əvvəlcədən fövqəladə vəziyyət elan edilmədən Bakı şəhərinə və Azərbaycanın bir sıra rayonlarına qoşun yeridildi.Sovet ordusunun hissələrinin, daxili qoşunların və xüsusi təyinatlıların böyük bir kontingentinin Bakıya yeridilməsi vəhşiliklə müşayiət olundu. Yüzlərlə insan həlak olub, yaralanıb və ya itkin düşüb.
Mixail Qorbaçovun şəxsi göstərişi ilə qoşunlar bir gecədə Bakının mərkəzində silahsız dinc əhaliyə atəş açıb, nəticədə 147 nəfər həlak olub, 800 günahsız insan yaralanıb.Bakıya qoşun yeridilməsi və fövqəladə vəziyyətin elan edilməsi SSRİ Konstitusiyasının (119-cu maddəsi) və Azərbaycan SSR Konstitusiyasının (maddə 71) və Azərbaycan Respublikasının Mülki və Siyasi Hüquqlar Haqqında Beynəlxalq Paktın kobud şəkildə pozulması idi. 1966 (Maddə 1).
Qara Yanvar hadisələri Azərbaycanın yeni tarixində həlledici rol oynadı. 1920-ci ilin aprelində müstəqilliyini itirmiş azərbaycanlıların milli şüurunun inkişafına təkan verdilər.O zaman bu hadisələri beynəlxalq arenaya çıxarmaq çox çətin və təhlükəli idi. Lakin ilk siyasi qiyməti Heydər Əliyev verə bildi.
21 yanvar 1990-cı ildə Daimi Nümayəndəliyə gəlibAzərbaycan Moskvada həyatını və hər şeyini təhlükəyə ataraq, sovet rəhbərliyinin qadağalarına baxmayaraq, dünya ictimaiyyəti qarşısında qanlı faciənin təşkilatçılarını ittiham etdi.
Azərbaycanlılar hər il bu faciəli günü xatırlayır, Bakıdakı Şəhidlər Xiyabanına gül dəstələri düzürlər.Bu yer Azərbaycanın azadlığının və müstəqilliyinin rəmzidir.
