Bakı, TurkicWorld
Genetik mühəndislik və sintetik biologiyada əldə olunan irəliləyişlər nəsli kəsilmiş heyvanları diriltməyə dair ümid yaradır.
TurkicWorld xəbər verir ki, bu istiqamətdə çalışan ABŞ-ın Colossal Biosciences şirkəti mamont, dodo quşu və Tasmaniya pələngi kimi nəsli kəsilmiş növləri yenidən həyata qaytarmaq üçün böyük sərmayələr əldə edib.
Şirkət, dodonu canlandırmaq üçün Nikobar göyərçinlərinin, mamont üçün isə Asiya fillərinin genetik materialından istifadə etməyi planlaşdırır. Bununla yanaşı, Tasmaniya pələnginin alternativi olaraq yağ quyruqlu dunnart adlanan bir marsupial növü üzərində işləyir.
Ancaq bu proseslər, xüsusilə klonlaşdırma, genetik redaktə və selektiv yetişdirmə üsullarının istifadəsi, ciddi etik və elmi müzakirələrə səbəb olub. Nuffield Şurası Bioetika üzrə vitse-prezidenti Melanie Challenger qeyd edir ki, bu layihələr əsl dirilmə deyil, yeni növlərin yaradılmasıdır və genetik müdaxilələr ciddi etik məsələlər doğurur.
Bəzi alimlər layihəni biotexnologiyanın sərhədlərini genişləndirən bir təşəbbüs kimi görsə də, başqaları onu diqqət çəkmək məqsədi daşıyan bir yanaşma hesab edir. Şirkətin elmi işlərini akademik jurnallarda dərc etməməsi də tənqid olunur.
Texas A&M Universitetinin fəlsəfə professoru Clare Palmer isə qeyd edir ki, dəyişən ekosistemlər bu növlərin yenidən yaşaması üçün uyğun olmaya bilər. Onun sözlərinə görə, nəsli kəsilmiş heyvanların geri qaytarılması üçün uyğun yaşayış mühiti mövcud deyilsə, bu səylər uğursuz ola bilər.
Bununla belə, Colossal Biosciences, biomüxtəlifliyin qorunması və nəsli kəsilmək təhlükəsi altında olan heyvanların xilasında mühüm rol oynaya biləcək layihələr üzərində işləyir. Şirkət həmçinin şimal ağ kərgədanlarının bərpası və fillər üçün peyvənd tədqiqatlarına da sərmayə yatırır.
