İlon Mask qarşıdakı illərdə qlobal böhranın fərqli bir miqyasda olacağına diqqət çəkir. Onun fikrincə, dünyada baş verən hadisələr, iqlim dəyişiklikləri qlobal problemlərə səbəb ola bilər.
Avtosfer.az xəbər verir ki, ötən fevral ayında Berlində keçirilən “Bosch Connected World” tədbirində İlon Mask iqlim dəyişikliyi ilə bağlı narahatlığını bildirib. Son illərdə iqlim dəyişikliyi məsələsi onun planetimizdə yaratdığı dağıdıcı təsirlər səbəbilə daha da aktuallaşıb. Mask bu qlobal problemin həll edilməsi lazım olduğunu vurğulayıb.
Qasırğalar, daşqınlar, qütb buzlaqlarının əriməsi və quraqlıq kimi hadisələrin getdikcə daha tez-tez və intensiv olması iqlim böhranının ciddiliyini göstərir. Bu, effektiv tədbirlər görülməsinin vacibliyini ortaya qoyur.
Amma İlon Maskın fikrincə, bu böhran başqa bir növdür: enerji böhranıdır və eyni dərəcədə təhlükəlidir. Mask, bu enerji böhranının iqlim böhranı qədər əhəmiyyətli olduğunu və həll olunması lazım olduğunu qeyd edir.
Cənubi Afrikalı sahibkar və siyasətçi deyir ki, biz dünya əhalisinin həddindən artıq enerji istehlakı ilə ciddi təhlükə altındayıq. Maskın dediyinə görə, bu "quraqlıq" dövrü son illərdə sürətlənmiş texnoloji inkişaflarla əlaqədardır. Bu, cəmiyyətə qaçılmaz və ciddi təsir göstərəcək bir təhlükədir.
Əsas problem isə süni intellekt (AI) ilə bağlı texnologiyalardır. Bu texnologiyalar işləmək üçün böyük miqdarda enerji tələb edir və hazırkı enerji ehtiyatlarımız məhduddur. Bu, gələcəkdə ciddi enerji çatışmazlığına səbəb ola bilər
.Süni intellektə tələbat 20 Dəfə Artıb. Süni intellektin inkişaf tempi heyrətamizdir və məşhur sahibkar bunu da təsdiq edir. Hər il süni intellektə əsaslanan texnologiyalara tələbin əvvəlki illə müqayisədə 20 dəfə artdığı bildirilir. Bu, çox sürətli bir artımın əlamətidir.
Tesla CEO-su bu sürətin heç bir nəticəsiz qalmayacağını qeyd edir. O, hesab edir ki, 2025-ci ilə qədər enerji tələbləri o qədər böyük olacaq ki, əgər dəyişiklik edilməsə, resurslarımız tükənə bilər.
Süni intellektin istifadəsi ilə bağlı enerji istehlakı haqqında “MIT Technology Review” tərəfindən təqdim olunan bir nümunə diqqət çəkicidir. Son illərdə aparılan araşdırmalara görə, tək bir dərin öyrənmə modelinin öyrədilməsi beş avtomobilin həyat dövrü boyunca istehsal etdiyi CO2 miqdarına bərabər CO2 emissiyalarına səbəb ola bilər.
Elektrik gündəlik həyatımızın ayrılmaz hissəsidir və bu gün onsuz həyatımızı təsəvvür etmək çətindir. Bu sadə fakt qarşılaşdığımız problemin nə qədər ciddi olduğunu başa düşməyimiz üçün vacibdir.
Texnologiya dünyasında aparıcı araşdırmaçılar və şirkətlər bu vəziyyətin ciddiliyinə diqqət çəkirlər. Mütəxəssislər elektrik enerjisi çatışmazlığının texnoloji inkişaflara mane olacağı və süni intellektin inkişafını yavaşladacağına inanırlar.
Bu vəziyyət qəbuledilməzdir və bu problemi həll etmək üçün təcili tədbirlər görülməlidir. Əgər əvvəllər nəzərdən qaçırılmış məsələlər varsa, artıq onlara ciddi yanaşılmalı və tez bir zamanda effektiv həllər tapılmalıdır.
Yenilikçi həllər üçün addımların atılması mütləqdir. İlk addım süni intellektə əsaslanan texnologiyaların bəzi məhdudiyyətlərə və zəif tərəflərə sahib olmasını nəzərə alaraq mühəndislik sektorundan gəlir. Məsələn, “AI”ın işləməsi üçün lazım olan enerji miqdarını azaldan alətlər mövcuddur.
Lakin bu həll mükəmməl deyil. Süni intellekt texnologiyalarının geniş yayılması səbəbindən şirkətlər tələb olunan məhsulları idarə etməkdə və enerji tənzimləmələrini etməkdə çətinlik çəkəcəklər.
Bəzi böyük şirkətlər alternativ həll yollarını araşdırır. Məsələn, “Microsoft” kimi texnologiya nəhəngləri nüvə enerjisindən istifadəyə başlamağı düşünür.
Bu məsələ hələ mübahisəlidir, amma bir çox mütəxəssis bu seçimi vacib həll yolu kimi görür və yaxınlaşan enerji qıtlığından xilas olmağımız üçün ən dəyərli variantlardan biri hesab edirlər.
Eltac Zülfüqaroğlu
